Ove male države imaju svoju istoriju i kulturu, a neke od njih predstavljaju i najbogatije države sveta danas. Predstavićemo top 10 najmanjih država i jezike koji se tamo govore
Svakodnevno u vestima ili novinama slušamo o velikim državama ili silama na svetu, a na najmanje države skoro niko ne obraća pažnju. Većina ljudi kada čuje reč „država“ pomisli na veliku površinu zemlje sa puno stanovnika, na primer Rusiju, a neke nacije su toliko male, da gradovi drugih država izgledaju kao džinovi naspram njih. Uglavnom se nalaze u Evropi, Tihom okeanu ili na Karibima i te države nemaju površinu veču od 400 kvadratnih kilometara. Top 10 najmanjih država na svetu pokrivaju ukupnu površinu od 1 491,4 kilometra kvadratnih, što je manja površina od grada savezne države Teksas - Hjuston (1625 km na kvadrat). Ove male države imaju svoju vladu i kulturu, a neke od njih predstavljaju i najbogatije države sveta danas. Predstavićemo ih po površini – opadajuće.
10. Malta, ili zvanično Republika Malta, je mala i gusto naseljena ostrvska država koja se nalazi na arhipelagu ostrva u Sredozemnom moru. Sačinjena je od tri ostrva: Gozo, Komino i Malta, a na površini od samo 316 km na kvadrat naseljeno je 475 000 stanovnika. Zvanični jezici su malteški i engleski. Malteški jezik je iz afro-azijske porodice jezika, jedini je semitski jezik koji se govori u državi koja geopolitički pripada Evropi. Taj jezik je po svojim karakteristikama najsličniji arapskom jeziku i to tuniskoj verziji. Gramatika je uglavnom semitska, sa romanskim uticajima. U rečenici pridevi dolaze posle imenica, dok je red reči poprilično slobodan. Osim jednine i množine, u ovom jeziku postoji i dvojina što je retka pojava u evropskim jezicima.
9. Maldivi, odnosno Maldivska ostrva je država Indijskog okeana u južnoj Aziji. Prostire se na površini od 298 kilometara kvadratnih, a nastanjeno je oko 427 756 stanovnika. Zvaničan jezik na ovim ostrvima je maldivski, poznat i pod nazivom divehi. On spada u grupu indijskih jezika koji se govore u južnoj Aziji. Za razliku od engleskog jezika, red reči u rečenici je promenljiv i sa promenom se menja i značenje. U maldivskom jeziku se koristi veliki broj pozajmljenica. Dolaskom islama na Maldive, reči iz arapskog i persijskog jezika su ušle u svakodnevnu upotrebu. Maldivski jezik koristi svoj sistem pisanja koji se zove tana i karakteriše ga pisanje s desna na levo.
PROČITAJTE JOŠ... Jezici u Kanadi
8. Sveti Kristofer i Nevis, takođe poznata kao Saint Kitts and Nevis, je federacija koja se nalazi na ostrvima u Karipskom moru. Ova federacija se nalazi na ukupno 261 kilometara kvadratnih i u njoj živi približno 55 hiljada stanovnika. Zvaničan jezik u na ovim ostrvima je engleski. Pre okupacije, na ovim ostrvima su živeli Kalinago plemena koja su Sent Kitsu dala ime Liamuiga što u bukvalnom prevodu znači „plodna zemlja“.
7. Maršalska ostrva, odnosno Republika Maršalskih ostrva je takođe država koja se nalazi na ostrvu, ali u Tihom okeanu. Broj stanovnika iznosi 53 158, a ukupna površina ove države je 181 km kvadratnih. Zvanični jezici su engleski i maršalski koji je poznat kao ebon. Ebon predstvalja mikronezijski jezik koji se govori na Maršalskim ostrvima. Ovaj jezik karakteriše veliki broj suglasnika, a svaki od njih ima i sekundarnu artikulaciju, dok u ovom jeziku postoji 12 samoglasnika. Zvanično se piše latinskim pismom. Zanimljivo je što imenice nemaju rod, broj ili padež.
6. Lihtenštajn je kneževina u zapadnoj Evropi koja zauzima površinu od 160 km na kvadrat. Naseljava je samo 37 340 stanovnika i ona se smatra za jednu od najbogatijih država Evrope, ako ne i sveta. U Lihtenštajnu se govori alemanski dijalekat koji je proistekao iz nemačkog jezika. A standardni nemački je zvaničan jezik. Alemanski dijalekt se razlikuje od standardnog nemačkog, ali ga je moguće razumeti. Karakteriše ga upotreba deminutiva i sufiksa –li i –le. Takođe, glagol „biti“ se menja drugačije u ovom dijalektu. Ovim dijalektom se govori i u Švajacarskoj i Austriji.
5. San Marino odnosno Republika San Marino je mikrodržava potpuno okružena Italijom. Nalazi se na površini od 61 km kvadratnih, a populacija ove države je približno 33,5 hiljada stanovnika što je čini državom sa najmanje stanovnika Saveta Evrope. Zvaničan jezik je italijanski. Zbog ovakve geografske i demografske bliskosti s Italijom, mnogi se pitaju zašto je San Marino nezavisna država, odnosno zašto nije deo Italije. San Marino je vekovima bila nezavisna država, a po nekim legendama ta nezavisnost datira čak iz 301. godine ove ere. Zbog svoje brdovite lokacije je ostao „nepokoren“. Zvanično je 1820-ih potpisana deklaracija o prijateljstvu s Italijom kojojm je zagarantovana i dalje nezavisnost države.
4. Tuvalu ili prethodno nazvana Eliska ostrva, nalazi se u Tihom okeanu severoistočno od Australije. Sa ukupnom površinom od 26 kilometara kvadratnih, Tuvalu je četvrta najmanja država na svetu. Broj stanovnika iznosi 10 600, a prvi stanovnici bili su Polinežani. Zvanični jezici su engleski i tuvaluanski. Tuvaluanski je vrsta polinežanskog jezika koji je u manjoj ili većoj meri sličan havajskom, maori i samoanskim jezicima. Ovaj „proto-polinežanski“ jezik je u upotrebi već 2000 godina. Fonološki, sastoji se od 5 samoglasnika i 10 do 11 suglasnika. Karakteristična je veća upotreba glagola nego imenica. Imenice se dobijaju dodavanjem sufiksa – ga na glagol. Postoji mnogo glagola „biti“ koji bi se u engleskom jeziku mogli svrstati u prideve. U ovom jeziku se koriste tri člana: određeni za jedninu „te“, neodređeni za jedninu „he“ ili „se“ i neodređeni za množinu „ne“ ili „ni“.
3. Nauru je republika koja je prethodno bila poznata pod imenom „Prijatno ostrvo“. Nalazi se na ostrvu u Mikroneziji, a leži na ukupnoj površini od 21 km kvadratnih. Sa 11 347 stanovnika spada u najmanju republiku, a treću najmanju državu na svetu. Nauranci su domorodačko pleme koje je od davnina naseljavalo ovo ostrvo, a smatra se da su poreklom mešavina Mikronežana, Maležanina i Polinežana. Zvaničan jezik je nauruanski, a često je u upotrebi i engleski. Nauruanski sadrži 16 do 17 suglasničkih fonema i 6 parova samoglasnika (6 dugih i 6 kratkih). U pisanju koristi se 17 slova, a s uticajem nemačkog i alfabet ovog jezika se proširio.
2. Monako, to jest, Kneževina Monako je državica na obali Sredozemnog mora okružena državom Francuskom. Svojom površinom obuhvata 1,95 km kvadratnih i u njoj živi 32 965 stanovnika što je čini najgušće naseljenom državom na svetu. Omiljena je država bogatim i poznatim pojedincima. Ova država je dobila ime po grčkoj koloniji Monoikos, a ime je označavalo ligursko pleme koje je živelo na tom području u 6. veku p.n.e. Zvaničan jezik ove države je francuski.
1. Vatikan, odnosno Vatikanski Grad je zvanično najmanja država na svetu sa površinom od samo 0,44 kilometara kvadratnih. Nalazi se u potpunosti na površini grada Rima i obuhvata populaciju od oko 830 stanovnika. Vatikan je sedište pape, Svete Stolice i sedište vlasti Rimokatoličke crkve. Takođe, u ovoj državici se nalazi najveća crkva na svetu - bazilika Svetog Petra. Zanimljivo je da ovu državu svakodnevno poseti oko 25 hiljada turista. Prihodi ovi države dolaze od dobrovoljnih priloga od preko 1 milijarde katolika po celom svetu. Službeni jezik je italijanski.